Kinh doanh ngành Nông trường hữu cơ, ai dám đứng trước một khoảng ruộng đất bao la, vung tay hướng ra phía trước và nói: “Những gì nhìn bạn thấy trước mắt đều là đất hữu cơ của tôi!”
Nông trường hữu cơ Quán Quân (Champion Frams) nằm tại Changhua- Fuhsing (xã Phục Hưng, huyện Chương Hóa) là một khu đất có diện tích rộng 62 hecta trải dài qua hai thôn Erlin (Nhị Lâm) và Pitou (Bì Đầu), cũng là khu vực duy nhất tại Changhua được chứng nhận là vùng đất sạch không bị ô nhiễm. Nơi đây không những có quy mô lớn nhất trên toàn Đài Loan về các hạng mục như diện tích lớn, khu gieo trồng ngoài trời, mà trong ngành nông nghiệp hữu cơ còn được xem như là một vùng đất hữu cơ có một không hai tại Đài Loan.
Nét đặc sắc của Nông trường Quán Quân chính là sự khó khăn trên con đường kinh doanh, sau 5 năm ròng thua lỗ đậm, cuối cùng đến năm ngoái mới nắm bắt được cơ hội đổi đời, nông trường ký hợp đồng cung ứng cho Chuỗi cửa hàng bán lẻ Pxmart (Pxmart supermakets), ông Huang San-Rung (Huỳnh Tam Vinh), chủ tịch Hợp tác xã Quán Quân rất vui mừng cho biết: “Lỗ vốn ròng rã suốt 5 năm, cuối cùng cũng đã nhìn thấy được ánh sáng !”
Vào một ngày cuối tháng 1, mặc dù ông mặt trời đã lên cao nhưng vẫn không thể xua tan được cái rét căm căm của mùa Đông giá lạnh, khu canh tác rau củ thuộc thôn Erlin Nông trường hữu cơ Quán Quân đang trong mùa thu hoạch cà rốt, cải bẹ trắng và rau xà lách (rau diếp)
Phóng tầm mắt nhìn bao quát cả cánh đồng rau củ, khi vạt bông cải xanh vừa mới nhú mầm thì đám rau xà lách đã lên một màu xanh biếc, những củ cà rốt còn bám đầy đất mới được đào bới từ chiếc máy xới, vẫn đang nằm la liệt trên cánh đồng chờ phân loại và đóng gói, tất cả tạo nên một bức tranh với hai tông màu xanh, đỏ đan xen vô cùng tuyệt đẹp.
Chủ tịch Huang San-Rung nói: “Nơi đây thuộc loại đất cát, độ xốp cao, thích hợp trồng tất cả các loại cây.” Ông cho biết, khu đất được thuê từ Công ty Đường Đài Loan(Taiwan Sugar Coporation), bốn phía được bao phủ bởi rừng cây và tạo nên một vành đai cách ly tự nhiên, hoàn toàn không bị ảnh hưởng bởi cánh đồng bên cạnh, phải nói là mảnh đất tốt chỉ dành cho người hữu duyên.
Theo bước chân nghề nông của cha, từ hơn hai mươi năm nay ông Huang San-Rung luôn là một nông dân trồng trọt theo phương pháp thông thường, thế nhưng không biết là cơ duyên đã đến hay là từ một suy nghĩ đột xuất, một ngày nọ tự nhiên nhìn thấy thuốc trừ sâu là ông cảm thấy vô cùng sợ hãi.
Ông Huang San-Rung nói: “Những căn bệnh ung thư, những chứng bệnh phát sinh từ nền xã hội văn minh ngày nay đã làm cho tôi bắt đầu nghĩ đến việc trồng rau siêu sạch, tự mình ăn và chia sẻ cho bà con bạn bè.” Từ ý nghĩ này ông càng trồng càng có hứng thú, càng trồng càng nhiều hơn, và đến nay quy mô đất trồng rau củ của ông đã lên đến 62 hecta, được sự chứng nhận của Quỹ sinh thái tự nhiên Quốc tế Nhật Bản (MOA) và từ đó cũng không hổ danh với tên gọi “Quán Quân” trong ngành gieo trồng rau hữu cơ.
Diện tích gieo trồng ngoài trời rộng lớn
Mặc dù nhìn thấy ưu thế của vùng đất màu mỡ này, thế nhưng trên con đường gieo trồng rau hữu cơ, sự thất bại và trắc trở là điều mà không một ai tránh khỏi. Mới đầu là do chưa rành về kỹ thuật, hơn nữa là phải cần có thời gian để nuôi dưỡng đất, ông Huang San-Rung đã phải bỏ ra rất nhiều tiền để học hỏi, nhưng khi đã học được kỹ thuật, sành sõi phương pháp gieo trồng thì lại đối diện với vấn đề khác, đó là không tìm được thị trường tiêu thụ, thế là ông vẫn tiếp tục thua lỗ.
Thất bại suốt 5 năm liền, cha mẹ phản đối, làng xóm cười ngạo, ngay cả vợ cũng giận dỗi trách mắng, thế nhưng ông Huang San-Rung vẫn không thay đổi ý định ban đầu, ông lắc đầu nở nụ cười đau khổ nói: “Một khi đã trồng được rau hữu cơ thì không nỡ bỏ cuộc.”
Cũng may có người bạn cùng chung lý tưởng đồng ý ủng hộ, cùng ông phấn đấu. Ông Huang San-Rung đã thuê mảnh đất của Công ty Đường Đài Loan, đảm nhiệm chức Chủ tịch trù bị, dành một khu đất chuyên gieo trồng khoai lang và khoai Tây, mảnh đất còn lại trồng các loại rau củ như cà rốt, bông cải xanh, bí ngô, xà lách, ớt chuông xanh, cải bẹ trắng, cải bó xôi (rau chân vịt)... và cũng từ đó đảm nhận luôn chức quản lý.
Một vấn đề nan giải nhất trong ngành gieo trồng rau hữu cơ, đó là phòng ngừa sâu bệnh, để giải quyết vấn đề này ông mời người bạn, tiến sĩ Guo Yan-Cheng (Quách Ngạn Thành), chuyên gia về sâu bệnh thực vật đang công tác ở Malaysia trở về Đài Loan đảm nhiệm chức vụ cố vấn cho Nông trường.
Nông trường hữu cơ Quán Quân, hoàn toàn áp dụng phương pháp gieo trồng tự nhiên, tiến sĩ Guo Yan-Cheng cho biết: “Cây trồng tự sinh trưởng trong môi trường tự nhiên, chúng tôi chỉ sử dụng một ít phân bón để cây mọc tốt hơn mà thôi.” Những loại phân bón hữu cơ giàu chất Protein như bã đậu, xác tôm cá (đã qua giai đoạn xử lý sinh học) có thể giúp cho thổ nhưỡng màu mỡ phì nhiêu, thế nhưng trên cơ bản việc gieo trồng vẫn theo quy trình tự nhiên.
Bên cạnh đó nhằm duy trì sự phì nhiêu của thổ nhưỡng, trong số 62 hecta đất canh tác thì có đến 10 hecta đất được xếp lịch luân phiên nghỉ ngơi. Tiến sĩ Guo Yan-Cheng cho biết, chu kỳ nghỉ ngơi của đất dựa theo chủng loại cây trồng, loại có rễ bám càng sâu vào đất thì thời gian nghỉ dưỡng của đất càng dài. Thông thường, trồng các loại rau ăn lá sau khi thu hoạch sẽ cho đất nghỉ ngơi khoảng 1 tháng mới bắt đầu gieo trồng trở lại, còn trồng các loại rau ăn thân, rễ, củ thì phải cho đất nghỉ ngơi từ 3 đến 4 tháng.
Nhổ cỏ, bắt sâu.
Gieo trồng ngoài trời giúp cho cây trồng hấp thu được ánh nắng, không khí và nước từ môi trường thiên nhiên, nhìn vào thì là một điều tất nhiên, thế nhưng đây lại là kế sách của ông Huang San-Rung để đối phó vấn đề không đủ kinh phí.
Xây dựng mô hình nhà kính nhà lưới thì cần phải có một khoản kinh phí rất cao, hao tốn năng lượng lại không đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường, thế nhưng do yêu cầu hoàn mỹ của người tiêu dùng nên bắt buộc các doanh nghiệp không thể không đáp ứng, tức là đi theo xu hướng gieo trồng trong nhà kính. Ông Huang San-Rung nói, đợi đến khi chuẩn bị đầy đủ kinh phí cũng sẽ xây dựng một nhà lưới đơn giản, bởi vì “ Sâu bệnh thật sự không bao giờ trị dứt được, xây dựng nhà lưới hy vọng có thể giảm thấp phần nào tác hại.”
Phòng chống sâu bệnh thật sự là một thử thách vô cùng khó khăn.
Trong ánh mắt của chúng ta, hình ảnh từng đàn bướm đêm bay lượn trên đám rau lang là một khung cảnh vô cùng lãng mạn, thế nhưng đối với ông Huang San-Rung thì lại là một sự cảnh báo “Điều này cho thấy loài bướm đêm đang chuẩn bị đẻ trứng.”
Đất trồng hữu cơ được xem như là thiên đường của các loài sâu bọ, để đối kháng với đội quân sâu bọ này Nông trường hữu cơ Quán Quân đã áp dụng phương pháp phòng chống sinh học như sử dụng thuốc trừ sâu vi sinh Baccillus thuringiensis (Bt), sử dụng bẫy pheromone bằng chai lọ để thu hút sâu bọ côn trùng, ngoài ra còn cộng thêm sự hợp tác đắc lực của đôi bàn tay người nông dân.
Ông HuangSan-Rung cho biết “Cỏ nhiều thì sâu cũng nhiều” do không thể sử dụng thuốc trừ cỏ nên chỉ còn có cách tự nhổ cỏ, trong một tháng chỉ tính riêng tiền thuê công nhân nhổ cỏ, Nông trường hữu cơ Quán Quân đã phải bỏ ra một khoản chi phí 2 triệu Đài tệ.
Tiến sĩ Guo Yan-Cheng cho biết: “Thời gian rau xanh sinh trưởng càng dài thì rủi ro càng cao,” phương pháp trồng rau hữu cơ hoàn toàn không giống như cách thức trồng rau thường, như cho thêm phân bón tăng trưởng thì các loại rau ăn lá chỉ cần hai tuần lễ là có thể thu hoạch, thế nhưng đối với rau hữu cơ thì thời gian phát triển phải mất từ 25 ngày cho đến 1 tháng. Do đó cho đến nay Nông trường hữu cơ Quán Quân vẫn chưa dám thử sức trong việc gieo trồng các loại cải thảo, bắp cải v.v.
Hương vị ngọt ngào của rau củ hữu cơ.
Khoai lang là loại cây trồng chủ yếu của Nông trường hữu cơ Quán Quân, lấy ví dụ như giống khoai lang vỏ vàng ruột vàng mang kí hiệu Nông sản Đài Loan số 57, vỏ đỏ ruột đỏ mang kí hiệu Nông sản Đài Loan số 66, khoai lang giống Nhật Bản vỏ màu đỏ tía và ruột màu hạt dẻ số 14, hoặc là vỏ màu đỏ tía ruột màu vàng cam cũng của Nhật Bản đều có mặt trong danh sách sản phẩm của Nông trường.
Xuất thân trong một gia đình có truyền thống trồng khoai lang từ mấy đời cha ông, Huang San- Rung tự hào cho biết, ông có thể giải quyết tất cả những vấn đề của khoai lang, và tự cho mình là “Vua khoai lang”.
Xưa nay mọi người đều nghĩ, gieo trồng các loại rau ăn lá sẽ dễ dàng hơn các loại cây có củ rễ mọc sâu dưới đất, thế nhưng ông đã chứng minh ngược lại.
Ông HuangSan-Rung lấy ví dụ như con bọ hà (Sweet potato weevil), một trong những loại sâu hại khoai lang, loại sâu này chỉ đục một lỗ nhỏ bên ngoài củ khoai lang, nhìn vào sẽ không thấy gì nhưng khi cắt ra mới biết bên trong đã bị hư, điều này chỉ những người có kinh nghiệm lâu năm mới biết được.
Quá trình gieo trồng rau hữu cơ đầy cay đắng, nhưng khi thu hoạch lại vô cùng ngọt ngào.
Các loại rau trồng bình thường không thể nào sánh ngang được với chất lượng của rau hữu cơ, lấy ví dụ như khoai lang, ông HuangSan-Rung tiết lộ: “Giống khoai lang bình thường thì sợi xơ trong củ khoai tương đối to, khoai lang hữu cơ có độ mịn mềm và độ ngọt cũng cao hơn.” Sự khác biệt này là do phương pháp gieo trồng, giống khoai lang bình thường thì 120 ngày là thu hoạch, nhưng khoai lang hữu cơ phải mất đến 150 ngày, “lúc này tinh bột trong khoai lang đã chuyển sang chất đường oligosaccharides, chất này sẽ làm cho khoai lang ngon ngọt hơn.”
Ngoài ra, các loại rau củ do Nông trường Quán Quân gieo trồng như cà rốt, cải bẹ trắng cũng mang hương vị ngon ngọt, tươi rói khiến cho những ai nhìn thấy đều không ngớt lời khen ngợi. Tuy nhiên, ông Chu Gui-Min (Sơ Quý Dân) trợ lý Giám đốc Bộ phận tiếp thị của Chuỗi cửa hàng bán lẻ Pxmart (Toàn Liên) lại vừa cười vừa nói: “Có điều là, đôi khi khách hàng phản ảnh trong rau có sâu.”
Ánh sáng cuối đường hầm
Mấy năm trước ông HuangSan-Rung giao rau củ cho Cửa hàng bán sản phẩm hữu cơ tiêu thụ, thế nhưng càng ngày họ càng có yêu cầu cao hơn, chỉ cần rau củ hơi có vấn đề là bị trả về ngay. Ngoài ra, số lượng rau củ tiêu thụ tại các cửa hàng này cũng có giới hạn, cho nên lúc bấy giờ ông Huang San- Rung chỉ còn có cách là đem các loại rau củ do mình cực khổ chăm bón bán với giá bằng giá các loại rau bình thường. Ông thở dài nói: “Hạ giá để bán còn bị chê không đạt chất lượng, thật đúng là khóc không ra nước mắt.”
Cũng may vào năm ngoái đã gặp được quý nhân, Bộ phận tiếp thị của Chuỗi cửa hàng bán lẻ Pxmart đã tìm đến ông HuangSan-Rung và hai bên đã kí kết hợp đồng hợp tác với nhau.
Ông Huang San-Rung rất cảm động cho biết: “Chuỗi cửa hàng bán lẻ Pxmart rất ưu đãi chúng tôi, nếu rau củ được mùa thì tổ chức hoạt động giúp chúng tôi quảng bá tiếp thị, nếu lỡ gặp phải loại rau củ tiêu thụ chậm vẫn theo đúng hợp đồng để thu mua.” Như trong đợt thu hoạch trước, do gặp lúc bão lụt đang càn quét Đài Loan nên toàn bộ vườn cà rốt bị ngập nước, có củ thì phình to như chân heo, có củ thì nứt nẻ thành hai ba nhánh, mặc dù không ảnh hưởng đến hương vị, nhưng mức độ tiêu thụ rất chậm, vì nấu nướng với những củ như vậy rất là phiền phức, thế mà Pxmart vẫn cố gắng thu mua hết.
Dõi mắt nhìn về phía những củ cà rốt vừa mới thu hoạch xong, củ nào cũng tròn trịa sáng láng, ông HuangSan-Rung đã không giấu được nụ cười thỏa mãn, Ah, Meng (A Mạnh) người phụ trách chăm sóc đám cà rốt vỗ vào ngực lớn tiếng nói: “Giống Hướng Dương, bảo đảm ngon ngọt!”
Hiện nay, mỗi một tuần Nông trường hữu cơ Quán Quân chuyển giao cho Chuỗi cửa hàng bán lẻ Pxmart 15 ngàn cân cà rốt(1 cân Đài Loan = 600 gram), hơn 10 ngàn cân khoai lang, 10 ngàn cân khoai tây, bên cạnh đó bình quân một ngày sản xuất hơn 3000 gói rau xanh và đang nỗ lực hướng đến mục tiêu mỗi ngày sản xuất 8000 gói rau.
Các công nhân ở Nông trường cho biết: “Mỗi đêm chúng tôi đều không ngủ, đêm nào cũng đi bắt sâu.” 70 đến 80 công nhân làm việc tại Nông trường hữu cơ Quán Quân không lo ngại vấn đề thị trường tiêu thụ, không lo sợ bị thương lái ép giá, như được uống viên thuốc trợ lực, nhìn vào ai ai cũng tràn đầy sinh khí như những bó rau hữu cơ tươi ngon đang chờ đến lượt tung ra thị trường.
Ông Huang San-Rung cho biết ông đã chuẩn bị sẵn sàng để thực hiện mơ ước của mình, ông nói: “Hữu cơ là xu hướng của tương lai, bây giờ không làm thì sau này cũng phải làm, là một người nông dân, biết việc làm này là đúng thì không nên chần chờ phải nhanh chóng bắt tay vào làm ngay.”