“Xin chào, cám ơn, các em đọc theo cô......” Cô gái đứng trên bục giảng với đôi kính gọng to, nụ cười rạng rỡ dạy cho học sinh học tiếng Việt bằng tiếng Trung sinh động hài hước, đó là giảng viên Trung tâm Ngoại ngữ trường đại học Chính trị (National Chengchi University), cô TrầnThị Hoàng Phượng.

Lần đầu tiên gặp Trần Thị Hoàng Phượng ai cũng kinh ngạc vì tiếng Trung khá lưu loát của cô, Hoàng Phượng hay bị ngộ nhận là người Hoa nhưng thật ra cô là người Việt chính gốc. Cô tốt nghiệp trường đại học luật, để đọc được nhiều sách tiếng nước ngoài cô đã học thêm tiếng Trung dưới sự khích lệ của giáo sư. Làm việc gì cũng chăm chỉ, cầu tiến, để luyện nói tiếng, Trung Trần Thị Hoàng Phượng đã xin vào làm trong 1 công ty Đài Loan tại Việt Nam, nắm bắt cơ hội luyện tập, cô đã chủ động nói chuyện với kỹ sư người Đài – Giản Chí Vinh. Tính cách cởi mở, thẳng thắn của Hoàng Phượng đã cuốn hút anh kỹ sư người Đài này và thế là hai người quen nhau rồi kết hôn.

Trần Thị Hoàng Phượng chưa đến Đài Loan bao giờ, để cho cha cô yên tâm, anh Giản Chí Vinh hứa sau khi kết hôn sẽ định cư tại Việt Nam. Hai vợ chồng vốn lâu lâu về Đài Loan thăm gia đình, cho đến khi ba chồng bay sang Việt Nam cho biết ý nguyện của mình là muốn thấy được cháu mỗi ngày, Trần Thị Hoàng Phượng cũng suy nghĩ về vấn đề giáo dục của con, nên đã chủ động đề nghị với chồng định cư tại Đài Loan. Năm 2001 cả nhà 4 người dọn về Đài Loan sinh sống.

Trước khi đến Đài Loan, Trần Hoàng Phượng nói cô không nghĩ gì nhiều về cuộc sống tại Đài Loan, đối với cô thì “Chồng ở đâu, nhà ở đó”, cô dự định toàn tâm toàn ý lo cho chồng con, làm tốt công việc của người nội trợ, nhưng không ngờ chào đón cô là 1 xã hội Đài Loan kỳ thị, không thân thiện với hôn phối nước ngoài và thế hệ thứ hai của tân di dân. “Tôi xem báo thấy chị em tân di dân đã phải dắt con tự vẫn do không thông hiểu nhau mà cảm thấy đau lòng.” Những tin tức như vầy xảy ra không ít khiến cho Hoàng Phượng nghĩ phải làm cái gì đó để thay đổi.

Người mẹ Đài Loan- Cô giáo Việt Nam

Trần Thị Hoàng Phượng từng làm tình nguyện viên phiên dịch cho phòng khám dành cho tân di dân tại Bệnh viện Woman’s and Children’s (nay là Taipei City Hospital), không chỉ giúp nhân viên y tế phiên dịch, khám bệnh nhanh chóng mà cô còn trở thành cầu nối trao đổi giữa tân di dân và người nhà của họ. “Y bác sĩ, bệnh nhân và người nhà đều cần đến tôi, ai cũng gọi Hoàng Phượng, Hoàng Phượng, từ đó cuộc đời tôi cũng thay đổi.” Để cải thiện vấn đề trao đổi của chị em với người Đài, Hoàng Phượng mở lớp dạy tiếng Trung cho tân di dân tại trường Đại học cộng đồng Zhongshan, thành phố Đài Bắc（Zhongshan Community College Taipei City）. Tin vừa đưa ra, tân di dân và người nhà từng được Hoàng Phượng giúp đỡ tranh nhau đến báo danh theo học. Qua mấy học kỳ, sự nhiệt tình hoạt bát của Hoàng Phượng đã nhận được nhiều lời khen ngợi, “Con dâu tôi đến Đài Loan 3 tháng rồi mà không thấy nó cười, sau khi quen cô Phượng thì nó trở nên lạc quan hơn.” Và có người nhà kêu gọi mọi người nói với Hoàng Phượng là muốn học tiếng Việt với cô.

Một lòng muốn thay đổi cách nhìn của xã hội Đài Loan đối với tân di dân, Trần Thị Hoàng Phượng liền đáp ứng yêu cầu mở lớp dạy tiếng Việt. Năm 2003 Trần Thị Hoàng Phượng bắt đầu dạy tiếng Việt tại Đại học cộng đồng, sau đó mở lớp tại Đại học Chính trị và Trung tâm Giáo dục Quản lý Xí nghiệp và Hành chính Công cộng, từ đó cô trở thành nhân vật dạy tiếng Việt tiêu biểu ở Đài Loan. “Tôi không thể thay đổi người khác, trừ phi họ tự thay đổi cách nghĩ, tôi hy vọng thông qua dạy học để cảm động người khác, để họ hiểu biết Việt Nam.” Trần Thị Hoàng Phượng nói.

Học sinh theo học tiếng Việt của Trần Thị Hoàng Phượng có đủ độ tuổi khác nhau, đến từ những đất nước khác nhau, có ông cụ hơn 80 tuổi mỗi tuần từ Hoa Liên lên Đài Bắc học tiếng Việt, chỉ hy vọng có 1 ngày sang Việt Nam thăm con nuôi; cũng có thanh niên đến từ Tiệp Khắc sau khi du lịch Việt Nam đã yêu mến đất nước này, hy vọng qua ngôn ngữ tìm hiểu văn hóa Việt Nam. “Tôi không thích lớp học rộng lớn như phòng họp, tôi thích có thể đến bên học sinh trao đổi với họ bất cứ lúc nào.” Trong lớp, Hoàng Phượng tạo cơ hội cho mỗi học sinh trao đổi với nhau cho dù họ không cùng lứa tuổi, không cùng quốc tịch, không cùng bối cảnh, phá vỡ ngăn cách ngôn ngữ, tăng sự hiểu biết văn hóa của nhau, thông qua giao lưu văn hóa thay đổi cái nhìn thành kiến đối với tân di dân.

Từ lớp học đến truyền hình

Không muốn bị động đợi học sinh tìm đến lớp học, Trần Thị Hoàng Phượng hy vọng thông qua truyền thông để việc dạy tiếng Việt được mở rộng và phổ biến hơn, càng nhiều người biết ngôn ngữ văn hóa Việt Nam thì mới có thể tạo môi trường thân thiện cho tân di dân. Ngoài làm phát thanh viên, phụ trách chuyên mục “Vui học tiếng Việt” của Đài phát thanh Giáo Dục, Hoàng Phượng còn muốn đầu tư vào truyền thông truyền hình, ôm bản kế hoạch cùng với Giản Chí Vinh bôn ba khắp nơi, chạy mượn kinh phí đồng thời tìm kiếm Công ty truyền hình có thể cung cấp kênh phát. Trong quá trình xin kinh phí, Trần Thị Hoàng Phượng bị Ban xét duyệt từ chối vì nhiều lý do với thái độ không tin cô sẽ thành công, việc này đã không làm Hoàng Phượng chùn bước, ngược lại càng làm quyết tâm của cô thêm kiên định.

Trần Thị Hoàng Phượng tiếp tục tìm đến các đài truyền hình, cuối cùng Đài Giáo dục văn hóa của Công ty truyền hình Trung Hoa CTS cung cấp kênh cho cô, nhưng vốn và nhân lực thì cô phải tự gánh lấy. Ngoài việc xin trợ cấp kinh phí, Trần Hoàng Phượng còn mang thu nhập qua việc dạy học của mình đầu tư vào thực hiện tiết mục, tự mình biên soạn chương trình, làm ra chương trình dạy tiếng Việt vô cùng phong phú sinh động, liên tục cho ra các chương trình “Tiếng Việt càng nói càng hay”, “Mỗi ngày một câu tiếng Việt”. Trần Thị Hoàng Phượng đã cố công suy nghĩ làm sao cho mọi người có thể học tiếng Việt một cách dễ dàng thoải mái, do đó nội dung chương trình với phần kịch ngắn, đối thoại gần gũi với đời sống thường ngày, chỉ cần 5 phút, nửa tiếng đồng hồ là có thể học được tiếng Việt thực dụng.

Học trò của Trần Thị Hoàng Phượng phổ biến trong mọi tầng lớp xã hội, cô nói khi cô đi mua hàng ở siêu thị cũng có 1 dì làm việc tại đó nhận ra cô, chủ động đến chào cô, “Tôi từng gặp 1 ông lão trên 70 tuổi trên đường đi, ông đọc thuộc những câu tôi dạy trên truyền hình ngay trước mặt tôi, rất dễ thương.” Những lời chào hỏi thân thiện của dân chúng khiến Trần Thị Hoàng Phượng cảm thấy được khích lệ và an ủi.

Làm một tân di dân yêu đời.

Hy vọng mình có thể làm được nhiều hơn, năm 2013 Trần Thị Hoàng Phượng kêu gọi học sinh và chị em tân di dân thành lập Hiệp hội Xúc tiến Kế thừa Văn hóa Di dân mới do Trần Thị Hoàng Phượng đảm nhiệm chức tổng hội trưởng. Thông qua những hoạt động của hiệp hội có thể tìm nhiều cơ hội việc làm cho tân di dân .

Trần Thị Hoàng Phượng còn thành lập đoàn biểu diễn nghệ thuật - Ngôi sao Việt tại Đài Loan, bồi dưỡng thanh niên Việt Nam có nhiệt huyết thúc đẩy văn hóa Việt, cung cấp vũ đài và cơ hội cho họ phát huy tài năng biểu diễn của mình. Có thể ngôn ngữ bất đồng nhưng âm nhạc thì không biên giới, thông qua biểu diễn kéo khoảng cách của mọi người gần nhau hơn, mặc dù không hiểu nội dung của bài hát, khán giả ngồi dưới khán đài cũng hát theo, nơi đây luôn mang đến cho mọi người niềm vui. Năm nay Trần Thị Hoàng Phượng còn lên kế hoạch cho đoàn đi lưu diễn, để mọi nơi trên đất nước Đài Loan cảm nhận được sự nhiệt tình của đoàn.

Cho đến nay, Trần Thị Hoàng Phượng thúc đẩy tiếng Việt đã hơn 10 năm. Năm 2015 cô nhận được giải Kim Chung dành cho người chủ trì tiết mục Văn hóa giáo dục. Dưới sự nỗ lực của cô, hiện nay tại Đài Loan đã có kênh phát tin tức bằng tiếng Việt, Thái Lan và Indonesia, năm nay cô sẽ dẫn dắt các thành viên của Ngôi sao Việt tại Đài Loan làm ra chương trình truyền hình tiếng mẹ đẻ của Tân di dân với tên “Nhịp sống quanh ta”, cung cấp sàn diễn cho tân di dân, cũng giúp họ giải tỏa nỗi buồn nhớ quê, càng để cho con cái của họ hiểu biết văn hóa ngôn ngữ của mẹ, tiếp nhận văn hóa vốn có của mình, để cho bối cảnh bản thân trở thành ưu thế của mình.

Sự nỗ lực của Trần Thị Hoàng Phượng đã khiến cho xã hội Đài Loan hiểu rõ hơn và bao dung hơn nền văn hóa Việt Nam, sắp tới hy vọng sẽ cho ra chương trình tiếng mẹ đẻ dành cho thiếu nhi, tiếp tục sáng tạo môi trường sống thoải mái cho tân di dân, hòa nhập vào xã hội Đài Loan để trở thành những tân di dân hạnh phúc.

“Xin chào, cám ơn, các em đọc theo cô......” Cô gái đứng trên bục giảng với đôi kính gọng to, nụ cười rạng rỡ dạy cho học sinh học tiếng Việt bằng tiếng Trung sinh động hài hước, đó là giảng viên Trung tâm Ngoại ngữ trường đại học Chính trị (National Chengchi University), cô TrầnThị Hoàng Phượng.

Lần đầu tiên gặp Trần Thị Hoàng Phượng ai cũng kinh ngạc vì tiếng Trung khá lưu loát của cô, Hoàng Phượng hay bị ngộ nhận là người Hoa nhưng thật ra cô là người Việt chính gốc. Cô tốt nghiệp trường đại học luật, để đọc được nhiều sách tiếng nước ngoài cô đã học thêm tiếng Trung dưới sự khích lệ của giáo sư. Làm việc gì cũng chăm chỉ, cầu tiến, để luyện nói tiếng, Trung Trần Thị Hoàng Phượng đã xin vào làm trong 1 công ty Đài Loan tại Việt Nam, nắm bắt cơ hội luyện tập, cô đã chủ động nói chuyện với kỹ sư người Đài – Giản Chí Vinh. Tính cách cởi mở, thẳng thắn của Hoàng Phượng đã cuốn hút anh kỹ sư người Đài này và thế là hai người quen nhau rồi kết hôn.

Trần Thị Hoàng Phượng chưa đến Đài Loan bao giờ, để cho cha cô yên tâm, anh Giản Chí Vinh hứa sau khi kết hôn sẽ định cư tại Việt Nam. Hai vợ chồng vốn lâu lâu về Đài Loan thăm gia đình, cho đến khi ba chồng bay sang Việt Nam cho biết ý nguyện của mình là muốn thấy được cháu mỗi ngày, Trần Thị Hoàng Phượng cũng suy nghĩ về vấn đề giáo dục của con, nên đã chủ động đề nghị với chồng định cư tại Đài Loan. Năm 2001 cả nhà 4 người dọn về Đài Loan sinh sống.

Trước khi đến Đài Loan, Trần Hoàng Phượng nói cô không nghĩ gì nhiều về cuộc sống tại Đài Loan, đối với cô thì “Chồng ở đâu, nhà ở đó”, cô dự định toàn tâm toàn ý lo cho chồng con, làm tốt công việc của người nội trợ, nhưng không ngờ chào đón cô là 1 xã hội Đài Loan kỳ thị, không thân thiện với hôn phối nước ngoài và thế hệ thứ hai của tân di dân. “Tôi xem báo thấy chị em tân di dân đã phải dắt con tự vẫn do không thông hiểu nhau mà cảm thấy đau lòng.” Những tin tức như vầy xảy ra không ít khiến cho Hoàng Phượng nghĩ phải làm cái gì đó để thay đổi.

Người mẹ Đài Loan- Cô giáo Việt Nam

Trần Thị Hoàng Phượng từng làm tình nguyện viên phiên dịch cho phòng khám dành cho tân di dân tại Bệnh viện Woman’s and Children’s (nay là Taipei City Hospital), không chỉ giúp nhân viên y tế phiên dịch, khám bệnh nhanh chóng mà cô còn trở thành cầu nối trao đổi giữa tân di dân và người nhà của họ. “Y bác sĩ, bệnh nhân và người nhà đều cần đến tôi, ai cũng gọi Hoàng Phượng, Hoàng Phượng, từ đó cuộc đời tôi cũng thay đổi.” Để cải thiện vấn đề trao đổi của chị em với người Đài, Hoàng Phượng mở lớp dạy tiếng Trung cho tân di dân tại trường Đại học cộng đồng Zhongshan, thành phố Đài Bắc（Zhongshan Community College Taipei City）. Tin vừa đưa ra, tân di dân và người nhà từng được Hoàng Phượng giúp đỡ tranh nhau đến báo danh theo học. Qua mấy học kỳ, sự nhiệt tình hoạt bát của Hoàng Phượng đã nhận được nhiều lời khen ngợi, “Con dâu tôi đến Đài Loan 3 tháng rồi mà không thấy nó cười, sau khi quen cô Phượng thì nó trở nên lạc quan hơn.” Và có người nhà kêu gọi mọi người nói với Hoàng Phượng là muốn học tiếng Việt với cô.

Một lòng muốn thay đổi cách nhìn của xã hội Đài Loan đối với tân di dân, Trần Thị Hoàng Phượng liền đáp ứng yêu cầu mở lớp dạy tiếng Việt. Năm 2003 Trần Thị Hoàng Phượng bắt đầu dạy tiếng Việt tại Đại học cộng đồng, sau đó mở lớp tại Đại học Chính trị và Trung tâm Giáo dục Quản lý Xí nghiệp và Hành chính Công cộng, từ đó cô trở thành nhân vật dạy tiếng Việt tiêu biểu ở Đài Loan. “Tôi không thể thay đổi người khác, trừ phi họ tự thay đổi cách nghĩ, tôi hy vọng thông qua dạy học để cảm động người khác, để họ hiểu biết Việt Nam.” Trần Thị Hoàng Phượng nói.

Học sinh theo học tiếng Việt của Trần Thị Hoàng Phượng có đủ độ tuổi khác nhau, đến từ những đất nước khác nhau, có ông cụ hơn 80 tuổi mỗi tuần từ Hoa Liên lên Đài Bắc học tiếng Việt, chỉ hy vọng có 1 ngày sang Việt Nam thăm con nuôi; cũng có thanh niên đến từ Tiệp Khắc sau khi du lịch Việt Nam đã yêu mến đất nước này, hy vọng qua ngôn ngữ tìm hiểu văn hóa Việt Nam. “Tôi không thích lớp học rộng lớn như phòng họp, tôi thích có thể đến bên học sinh trao đổi với họ bất cứ lúc nào.” Trong lớp, Hoàng Phượng tạo cơ hội cho mỗi học sinh trao đổi với nhau cho dù họ không cùng lứa tuổi, không cùng quốc tịch, không cùng bối cảnh, phá vỡ ngăn cách ngôn ngữ, tăng sự hiểu biết văn hóa của nhau, thông qua giao lưu văn hóa thay đổi cái nhìn thành kiến đối với tân di dân.

Từ lớp học đến truyền hình

Không muốn bị động đợi học sinh tìm đến lớp học, Trần Thị Hoàng Phượng hy vọng thông qua truyền thông để việc dạy tiếng Việt được mở rộng và phổ biến hơn, càng nhiều người biết ngôn ngữ văn hóa Việt Nam thì mới có thể tạo môi trường thân thiện cho tân di dân. Ngoài làm phát thanh viên, phụ trách chuyên mục “Vui học tiếng Việt” của Đài phát thanh Giáo Dục, Hoàng Phượng còn muốn đầu tư vào truyền thông truyền hình, ôm bản kế hoạch cùng với Giản Chí Vinh bôn ba khắp nơi, chạy mượn kinh phí đồng thời tìm kiếm Công ty truyền hình có thể cung cấp kênh phát. Trong quá trình xin kinh phí, Trần Thị Hoàng Phượng bị Ban xét duyệt từ chối vì nhiều lý do với thái độ không tin cô sẽ thành công, việc này đã không làm Hoàng Phượng chùn bước, ngược lại càng làm quyết tâm của cô thêm kiên định.

Trần Thị Hoàng Phượng tiếp tục tìm đến các đài truyền hình, cuối cùng Đài Giáo dục văn hóa của Công ty truyền hình Trung Hoa CTS cung cấp kênh cho cô, nhưng vốn và nhân lực thì cô phải tự gánh lấy. Ngoài việc xin trợ cấp kinh phí, Trần Hoàng Phượng còn mang thu nhập qua việc dạy học của mình đầu tư vào thực hiện tiết mục, tự mình biên soạn chương trình, làm ra chương trình dạy tiếng Việt vô cùng phong phú sinh động, liên tục cho ra các chương trình “Tiếng Việt càng nói càng hay”, “Mỗi ngày một câu tiếng Việt”. Trần Thị Hoàng Phượng đã cố công suy nghĩ làm sao cho mọi người có thể học tiếng Việt một cách dễ dàng thoải mái, do đó nội dung chương trình với phần kịch ngắn, đối thoại gần gũi với đời sống thường ngày, chỉ cần 5 phút, nửa tiếng đồng hồ là có thể học được tiếng Việt thực dụng.

Học trò của Trần Thị Hoàng Phượng phổ biến trong mọi tầng lớp xã hội, cô nói khi cô đi mua hàng ở siêu thị cũng có 1 dì làm việc tại đó nhận ra cô, chủ động đến chào cô, “Tôi từng gặp 1 ông lão trên 70 tuổi trên đường đi, ông đọc thuộc những câu tôi dạy trên truyền hình ngay trước mặt tôi, rất dễ thương.” Những lời chào hỏi thân thiện của dân chúng khiến Trần Thị Hoàng Phượng cảm thấy được khích lệ và an ủi.

Làm một tân di dân yêu đời.

Hy vọng mình có thể làm được nhiều hơn, năm 2013 Trần Thị Hoàng Phượng kêu gọi học sinh và chị em tân di dân thành lập Hiệp hội Xúc tiến Kế thừa Văn hóa Di dân mới do Trần Thị Hoàng Phượng đảm nhiệm chức tổng hội trưởng. Thông qua những hoạt động của hiệp hội có thể tìm nhiều cơ hội việc làm cho tân di dân .

Trần Thị Hoàng Phượng còn thành lập đoàn biểu diễn nghệ thuật - Ngôi sao Việt tại Đài Loan, bồi dưỡng thanh niên Việt Nam có nhiệt huyết thúc đẩy văn hóa Việt, cung cấp vũ đài và cơ hội cho họ phát huy tài năng biểu diễn của mình. Có thể ngôn ngữ bất đồng nhưng âm nhạc thì không biên giới, thông qua biểu diễn kéo khoảng cách của mọi người gần nhau hơn, mặc dù không hiểu nội dung của bài hát, khán giả ngồi dưới khán đài cũng hát theo, nơi đây luôn mang đến cho mọi người niềm vui. Năm nay Trần Thị Hoàng Phượng còn lên kế hoạch cho đoàn đi lưu diễn, để mọi nơi trên đất nước Đài Loan cảm nhận được sự nhiệt tình của đoàn.

Cho đến nay, Trần Thị Hoàng Phượng thúc đẩy tiếng Việt đã hơn 10 năm. Năm 2015 cô nhận được giải Kim Chung dành cho người chủ trì tiết mục Văn hóa giáo dục. Dưới sự nỗ lực của cô, hiện nay tại Đài Loan đã có kênh phát tin tức bằng tiếng Việt, Thái Lan và Indonesia, năm nay cô sẽ dẫn dắt các thành viên của Ngôi sao Việt tại Đài Loan làm ra chương trình truyền hình tiếng mẹ đẻ của Tân di dân với tên “Nhịp sống quanh ta”, cung cấp sàn diễn cho tân di dân, cũng giúp họ giải tỏa nỗi buồn nhớ quê, càng để cho con cái của họ hiểu biết văn hóa ngôn ngữ của mẹ, tiếp nhận văn hóa vốn có của mình, để cho bối cảnh bản thân trở thành ưu thế của mình.

Sự nỗ lực của Trần Thị Hoàng Phượng đã khiến cho xã hội Đài Loan hiểu rõ hơn và bao dung hơn nền văn hóa Việt Nam, sắp tới hy vọng sẽ cho ra chương trình tiếng mẹ đẻ dành cho thiếu nhi, tiếp tục sáng tạo môi trường sống thoải mái cho tân di dân, hòa nhập vào xã hội Đài Loan để trở thành những tân di dân hạnh phúc.