Ngày xưa con người đốn củi để nhóm lửa, sử dụng cây gỗ, cây tre để xây nhà, sản xuất ra các vật dụng nội thất; còn ngày nay nhiều sản phẩm mới lạ được sáng tạo từ than củi truyền thống, người ta đốt gỗ, đốt tre bằng lò, thực hiện phép thuật để biến chúng thành than gỗ. Những cục than đen thui vốn chỉ dùng để sưởi ấm và nấu ăn, thế mà ngày nay lại có người thấy được giá trị mới của nó, thông qua công nghệ không ngừng nghiên cứu và sáng tạo, đưa đủ các loại sản phẩm than mới mẻ ra mắt đến với cuộc sống của chúng ta. “Củi” được xếp vào vị trí hàng đầu trong các nhu yếu phẩm thường dùng, từ nay mở ra một phạm trù rộng lớn hơn.

Trong không khí lan tỏa mùi khói hun từ gỗ cây được đốt cháy, mùi bụi than rửa không sạch trên người cha mẹ, là những ký ức về cuộc sống của  anh Jacky Chen (Trần Vĩ Thành), Giám đốc điều hành Nhà máy Dawoko Wood Vinegar. Jacky Chen là người xã Hukou Hsinchu (Hồ Khẩu huyện Tân Trúc), anh là thế hệ thứ hai của nhà máy sản xuất than gỗ, từ nhỏ đã thấy hình ảnh bố mẹ mồ hôi mồ kê nhễ nhại quần quật bên lò hầm than, đối với anh những vật liệu gỗ được chất đống trong nhà máy chính là đồ chơi lúc tuổi thơ, và ở nhà máy than gỗ này, nơi có hơi nóng bốc lên hầm hập hàng ngày cũng trở thành sân chơi của anh, vì vậy khiến anh chứa đựng trong lòng một tình cảm đặc biệt với gỗ cây.

Cùng với xu hướng khí gas, khí thiên nhiên ngày càng được sử dụng phổ biến, trong khi thành tích kinh doanh của nhà máy lại ngày một suy giảm, vì vậy cha của Jacky Chen quyết định tìm hướng khác để mưu sinh. Năm 2003 Viện Nghiên cứu kỹ thuật công nghiệp (Industrial Technology Research Institute) chuyển nhượng kỹ thuật chiết lấy nước cốt giấm gỗ cho doanh nghiệp tư nhân, thấy vậy cha anh hợp tác với bạn bè đầu tư 10 triệu Đài tệ sắm thêm máy móc thiết bị cho nhà máy. Trải qua nhiều lần thử nghiệm đã thành công tinh cất ra nước cốt giấm gỗ, đồng thời mời nhà sản xuất gốc nghiên cứu sản xuất ra hai loại sản phẩm dầu tắm và dầu gội. Mặc dù quảng cáo là sản phẩm chiết xuất từ nguyên vật liệu thiên nhiên, tuy nhiên, vì mùi chua hắc xông lên từ nước cốt giấm gỗ khiến sản phẩm này không được người tiêu dùng đón nhận, làm cho kế hoạch đầu tư của người cha coi như phải tuyên bố thất bại.

Món quà trân quý của thiên nhiên

Lúc bấy giờ Jacky Chen đang học đại học năm thứ ba ở Nam bộ, để tiết kiệm chi phí sinh hoạt, anh đã đến trú tạm tại nhà máy của người bạn đang hợp tác kinh doanh với cha anh, do môi trường ẩm ướt và nóng nực của nhà máy, làm cho Jacky Chen vốn bị bệnh viêm da cơ địa càng trở nên tồi tệ hơn, khắp người vừa bị ngứa vừa bị sưng tấy. “Khi đó tôi đã thử hết mọi cách đều không thấy khá lên, nhưng đâu ngờ rằng cuối cùng nhờ có giấm gỗ đã cứu tôi,” Jacky Chen nhớ lại tình trạng xảy ra lúc đó. Anh đã từng nghe cha mình nói giấm gỗ có hiệu quả tiêu độc ức chế vi khuẩn, anh quan niệm rằng còn nước còn tát, do đó anh lấy giấm gỗ được tinh cất trong nhà máy xịt lên cánh tay, “vậy mà hết ngứa, tôi còn đem xịt thử giấm gỗ lên nửa bên mặt, kết quả ở một bên đỡ sưng, còn bên kia bị sưng phồng lên như đầu con heo.” – Jacky Chen vừa cười vừa nói. 

Sau khi thử nghiệm với chính bản thân, anh Jacky Chen càng hiểu sâu hơn nữa về báo cáo nghiên cứu nước cốt giấm gỗ của Nhật Bản, phát hiện giấm gỗ có nhiều hiệu quả như làm sạch, tiêu độc, diệt khuẩn, khử mùi... “Nước cốt giấm gỗ có được là do thu thập chiết xuất khói sinh ra từ quá trình đốt than gỗ, nó có chứa thành phần thiên nhiên, cũng không như các loại sản phẩm tẩy rửa được sản xuất từ nguyên liệu hóa dầu gây tổn hại đến môi trường, mà đây là món quà trân quý của thiên nhiên ban tặng cho chúng ta, cho nên cần phải sử dụng nó tốt nhất.” – Jacky Chen tự đặt ra kỳ vọng khá cao cho riêng mình.

Vì vậy Jacky Chen và mấy người bạn thân đã trải qua biết bao lần thí nghiệm, nghiên cứu và phát triển, lấy giấm gỗ làm nguyên liệu cơ bản, tùy theo thuộc tính sử dụng để điều chế theo tỷ lệ khác nhau, phát triển ra hàng loạt sản phẩm bao gồm dầu tắm, sản phẩm dưỡng da, chất tẩy rửa bảo vệ môi trường, chất xua đuổi côn trùng, sản phẩm làm sạch dành cho thú cưng..., thậm chí còn ra mắt sản phẩm chăm sóc da em bé. Ngoài ra đối với các nguyên liệu được dùng trong sản phẩm như chất tạo bọt, tinh dầu thực vật, anh vẫn kiên quyết sử dụng nguyên liệu có thành phần thiên nhiên không cho thêm các chất phụ gia không cần thiết, để giấm gỗ phát huy được đặc tính làm sạch ức chế vi khuẩn vốn có của nó.

Ngày xưa sương khói được thải ra trong quá trình đốt ủ than gỗ được coi là hung thủ gây ô nhiễm không khí, sau khi thông qua sự giải mã của nghiên cứu khoa học, hóa ra bên trong có chứa tinh hoa của cây gỗ. “Cây cối có thể sinh trưởng trên trái đất từ vài trăm năm tới vài ngàn năm, chính là tấm chắn thiên nhiên được tạo bằng chất lignin.” Jacky Chen cho biết. Hiện nay Đài Loan đã khởi đầu trong ứng dụng giấm gỗ, kỳ vọng sau này sẽ thu hút càng đông người gia nhập, cùng nỗ lực vì sự bền vững của môi trường. 

Kim cương đen trong thiên nhiên

Than tre hoạt tính là một kho tàng màu đen quý giá đến từ thiên nhiên. Khi cây tre trải qua sự đốt cháy trong nhiệt độ cao, khiến thành phần nước trong tế bào thực vật bị bốc hơi, chỉ để lại vách tế bào chứa đầy lỗ rỗng, nhìn từ kính hiển vi sẽ thấy, nó giống như tấm lưới hình lập thể dày đặc. “Các lỗ rỗng trong mỗi một gram than tre hoạt tính nếu tính thành diện tích bề mặt sẽ bằng khoảng 300 mét vuông, tương đương với kích cỡ của một sân chơi tennis, làm cho than tre tựa như những miếng bọt biển, tạo nên lực hút bám rất mạnh.” – Chủ tịch Hiệp hội Phát triển Ngành sản xuất Vật liệu Sinh thái Chen Hsi-chou (Trần Khê Châu) cho biết.

Than tre hoạt tính của Đài Loan được bắt đầu sản xuất từ năm 2002, vào thời kỳ đầu than tre được sử dụng nguyên cả miếng, người tiêu dùng đem than tre ngâm trong nước hoặc cho vào cơm có công dụng hút các tạp chất, lọc nước, hoặc đem nghiền nát để chế thành túi hút ẩm khử mùi. Trải qua việc đầu tư nghiên cứu cùng với sự tiến bộ của khoa học công nghệ, vận dụng kỹ thuật nghiền men gốm đem than tre nghiền vụn chế tạo thành dạng hạt nano, cho thêm nguyên liệu sợi rút để sản xuất ra sợi than tre, giúp cho sản phẩm than tre đen thui này được phát huy chức năng của tia viễn hồng ngoại, sản xuất ra những bộ quần áo giữ ấm trên người, cung cấp những sản phẩm chăn ga gối đệm giúp cho người tiêu dùng ngủ ngon hơn. Tại ngôi nhà năng lượng than tre nằm trong khu Bamboo Culture Park (Công viên Văn hóa Thanh Trúc) đã tận dụng sợi than tre để may dệt thành các sản phẩm như đệm giường, chăn, gối..., đồng thời đem than tre trải xuống lớp bên dưới sàn nhà, hy vọng mang lại một không gian thoải mái và tràn ngập năng lượng cho du khách.

Xuất phát từ sinh hoạt, than tre tạo nhiều tiện ích cho cuộc sống hơn

Ngoài việc dùng để mặc, để sử dụng, than tre sau khi được xử lý hoạt hóa ở nhiệt độ cao, nó còn được thêm vào trong thức ăn, dùng làm phẩm màu thực phẩm tự nhiên, đã làm đảo ngược suy nghĩ của con người đối với than tre. Nói đến ứng dụng của than tre trong thực phẩm, Giám đốc khu Bamboo Culture Park David Chen (Trần Tịnh Phú) nói một cách tự tin rằng: “Vào thời bấy giờ chúng tôi dẫn đầu thử dùng bột than tre để chế biến thành sợi mì than tre, món mì than tre, sủi cảo than tre có cho thêm bột than tre sẽ giúp thành phần nước trong thức ăn được lưu giữ tốt hơn, cho dù đồ ăn bị nguội rồi cũng không dễ bị bết dính, lần đầu tiên cho ra mắt tại Hội chợ Triển lãm Thực phẩm ở Taipei World Trade Center (Trung tâm Thương mại Thế giới Đài Bắc) đã khiến mọi người rất lấy làm ngạc nhiên.”

Tương tự thì sản phẩm giấy thấm hút than tre hoạt tính được cấp bằng sáng chế độc quyền vào năm 2015 cũng gây kinh ngạc cho mọi người. Để phổ biến ứng dụng than tre một cách rộng rãi, Wuxiu Bamboo Charcoal Kiln (Lò đốt than tre Võ Tụ) hợp tác với Pingtung University of Science and Technology (Đại học Khoa học Kỹ thuật Bình Đông), sau nhiều năm nghiên cứu đã phát triển ra sản phẩm giấy thấm hút than tre hoạt tính có hiệu quả thấm hút và bảo quản thực phẩm được tươi lâu, thông qua các thí nghiệm để chứng minh than tre có khả năng thấm hút chất khí hóa học đạt hiệu quả lên tới 92%, đặc biệt có thể thấm hút khí ethylene được thải ra từ trái cây, giúp trái cây không bị chín nhanh trong quá trình vận chuyển, gây ảnh hưởng tới chất lượng. Hiện nay sản phẩm giấy thấm hút than tre hoạt tính đã được ứng dụng làm chất liệu bao bì để đóng gói sản phẩm hoa và trái cây Đài Loan xuất khẩu ra nước ngoài, giúp kéo dài thời gian bảo quản tươi mới trong vận chuyển, tăng sức cạnh tranh khi xuất khẩu sang các nước. Ngoài ra, cũng được vận dụng cho sản phẩm giấy dán tường trong trang trí nội thất, phát huy khả năng thấm hút của than tre, giảm thiểu chất độc hại trong môi trường.

Để tận dụng đặc tính dẫn điện của than tre sau khi được đốt cháy ở nhiệt độ cao, Đài Loan đã dẫn đầu thế giới phát triển ra loại xe chạy bằng than tre siêu tụ điện. Đối với loại xe chạy bằng điện truyền thống phải sử dụng đến 2 cục pin 12 volt, nhưng xe ô tô chạy bằng than tre siêu tụ điện chỉ sử dụng có 1 cục pin, cộng thêm 6 siêu tụ điện bằng than tre, sẽ giúp cho thời gian sạc pin giảm bớt một nửa, lại không làm giảm đến sức bền của pin, mong rằng có thể tạo ra cuộc sống càng tiện lợi hơn cho người khuyết tật và người già có nhu cầu đi xe.

Với ý tưởng đến từ cuộc sống, trong mọi lĩnh vực như ăn, mặc, ở, đi lại đều thấy được dấu vết của than gỗ hoặc than tre, thông qua những nghiên cứu và phát minh này để cùng hòa tấu thành bản hành khúc, kỳ vọng sau này sẽ ngày càng có nhiều đổi mới sáng tạo độc đáo từ “than củi”, mang lại cho chúng ta một cuộc sống phong phú và tương lai tốt đẹp hơn.