Thị trấn Yujing (Ngọc Tỉnh) ở Đài Nam vốn nổi tiếng bởi những vườn xoài Aiwen (Ái Văn) tươi ngon đỏ rực, cứ mỗi năm đến hè đều thu hút một lượng lớn khách du lịch đến tham quan và chọn mua xoài tại vườn. Trước khi trồng xoài với quy mô lớn, YuJing từng là thị trấn chuyên sản xuất đường cung cấp cho cả Đài Loan, ở đây có xưởng làm đường, tuyến đường sắt vận chuyển đường từ Yujing tới các tỉnh khác được xây dọc theo đường núi, tô điểm thêm những khung cảnh đẹp như tranh cho thị trấn nhỏ này.

YuJing là điểm khởi đầu ở phía Tây của đường công lộ Nanheng (Nam Hoành), là minh chứng cho lịch sử giao thông hàng trăm năm của Đài Loan. Dưới thời cai trị của Nhật Bản, đây là nơi xảy ra sự kiện Tapani, một sự kiện thể hiện sự nỗ lực phấn đấu, tính cần cù chịu khó, tinh thần bất khuất và yêu quê hương làng xã của người Đài Loan.

Mấy trăm năm nay, thị trấn này âm thầm ẩn mình nơi vùng núi Nam bộ, người dân cần mẫn cày cấy, sống khiêm tốn và khép kín. Nhưng mấy năm gần đây, do một loạt các phim điện ảnh lịch sử như “Cape No.7”, “Warriors of the Rainbow: Seediq Bale”, “KANO” do đạo diễn Te-Seng Wei chỉ đạo sản xuất được khán giả vô cùng yêu thích, từ đó mở lại trang lịch sử phong phú ngày xưa của Yujing, trở thành điểm lấy cảnh quay lý tưởng của những người hoạt động trong lĩnh vực điện ảnh ; và cũng để những người khách du lịch tới đây tham quan có thêm được sự tưởng tượng theo bề sâu lịch sử đối với thị trấn này.

Tỉnh lộ 20 (công lộ Nanheng), tỉnh lộ 84 và tỉnh lộ 3, ba tuyến đường giao nhau ở thị trấn Yujing, các đội xe đạp hay xe máy phân khối lớn thường tới đây tham quan vào những ngày nghỉ hay ngày lễ. Dưới ánh nắng chói chang, cái mà người chạy xe mong muốn nhất đó là một đĩa đá bào với xoài tươi thật to được bán trong các quán kem ở thị trấn, được thưởng thức hương vị của quả xoài Aiwen.

Tới Yujing, nhất định phải tham quan làng DouliuZai ở gần cầu Zhongzheng (Trung Chính), vì đây chính là cội nguồn của quả xoài Aiwen Đài Loan. Tới nay, trong làng vẫn còn giữ lại một cây xoài Aiwen, do ông Trịnh Hãn Trì, người được mệnh danh là “cha đẻ của xoài Aiwen” trồng ngày trước .

Xoài Aiwen – Kết nối con đường lưu thông sản nghiệp

Theo thống kê của Ủy ban Nông nghiệp, Đài Nam là tỉnh thành trồng và cung cấp xoài cải tiến nhiều nhất Đài Loan, năm 2012, sản lượng xoài do Đài Nam cung cấp chiếm 1/2 tổng sản lượng toàn quốc, riêng thị trấn Yujing đã chiếm 17 ngàn tấn trong năm. Ông Chu Toàn Triết, Chủ nhiệm Phòng Tuyên truyền Ủy ban Nông nghiệp khu Yujing thuộc thành phố Đài Nam, cho biết, diện tích trồng xoài ở Yujing là 1.800ha, trong đó xoài Aiwen chiếm 45%, cho dù về mặt diện tích, số lượng thu hoạch hay giá thành bán trên thị trường, đều cao hơn so với các loại xoài khác như Jinhuang, Kaite v.v…, vì thế, cái tên “quê hương của xoài Aiwen” cũng tự nhiên được gắn liền với tên của thị trấn Yujing.

Quay ngược thời gian, trở về tới những năm trước 1950, lúc đó Đài Loan chỉ trồng loại xoài thường được nhập từ Đông Nam Á vào thế kỷ 16. Để cải tiến chất lượng cây trồng, năm 1954, các chuyên gia nông nghiệp Đài Loan đã tới bang Florida của Mỹ để tiến hành khảo sát, mang về các hạt giống xoài Irwin, Haden, Keitt v.v… Sau khi trồng thử, họ phát hiện các loại xoài này rất thích ứng với khí hậu Đài Loan, vì thế đã quyết định chuyển giao cho nông dân trồng trọt, đồng thời cũng đặt thêm cái tên tiếng Trung mang đậm chất Tây cho các loại xoài này: “Aiwen”, “Haidun”, và “Kaite”.

Thời kỳ đầu, các chuyên gia nông nghiệp đã chọn 11 điểm ở khu vực Trung Nam bộ để trồng thử, sau đó họ phát hiện Yujing là vùng đất màu mỡ nhất đối với xoài Aiwen. So với các loại xoài khác, mùi thơm của xoài Aiwen nồng nàn, thịt xoài trơn mịn hơn, sau khi đưa ra thị trường đã được người tiêu dùng ủng hộ cho tới nay.

Dưới sự đề nghị của các chuyên gia nông nghiệp, ông Trịnh Hãn Trì là nông dân làng Douliuzai năm nay bước vào tuổi 85, đã trồng 100 cây xoài Aiwen trên đất vườn vốn chỉ trồng mía và khoai vào năm 1962. Thời gian đầu, dù phải đối mặt với những vấn đề như kỹ thuật trồng trọt chưa thành thục, hay do thời tiết quá lạnh khiến cây trái ông trồng đều không thu hoạch được, nhưng ông vẫn cắn răng cố gắng không bỏ cuộc. Năm kế tiếp, ông lại trồng 100 cây, tới năm thứ ba, ông đã thu hoạch được lứa xoài đầu tiên, với những nỗ lực và thành quả của mình, ông đã nhận được nhiều phản ứng tích cực từ người tiêu dùng. Thời gian đó, tiền lương một ngày của công nhân chỉ có 60 Đài tệ, nhưng mỗi cân (600gr) xoài Aiwen đã bán được 18 Đài tệ, lợi nhuận rất cao, vì thế, nông dân ở khu Douliuzai đã thay thế cây mía, loại nông sản vốn được trồng khá nhiều ở khu vực này, bằng xoài Aiwen. Năm 1973, ông Tưởng Kinh Quốc, Thủ tướng (tức Viện trưởng Viện hành chính) đương thời của Đài Loan đã chỉ định Yujing là khu vực chuyên nghiệp trong việc trồng xoài Aiwen, đồng thời chỉ thị xây cầu Zhongzheng, mở rộng việc lưu thông vận chuyển xoài của khu vực này.

Yêu thích quả Xoài, người Nhật tới Yujing thưởng thức

Đầu mùa hè mỗi năm, đứng từ cầu Zhongzheng nhìn ra các quả đồi xung quanh, sẽ thấy được những chùm xoài Aiwen chín mọng đỏ rực treo khắp núi đồi. Ông Ngô Thanh Tiến, trưởng Toán sản xuất và mua bán cây ăn quả Khóa 30 ở Yujing cho biết, vườn cây ăn trái của ông ngày xưa cũng có trồng Kaite, Haidun, Jinhuang và Xoài Nông nghiệp Đài Loan số 1, nhưng từ khi xoài Aiwen bán sang Nhật với số lượng lớn, ông đã điều chỉnh sách lược, “chuyên trồng xoài Aiwen”.

Vườn xoài của ông Ngôn Thanh Tiến được Sở Lương thực Nông nghiệp thuộc Ủy ban Ngô nghiệp công nhận là “Vườn cây ăn quả chất lượng cao” của sản phẩm hoa quả xuất khẩu, phải chấp nhận việc phụ đạo dùng thuốc an toàn một cách nghiêm khắc. Những quả xoài Aiwen sau khi đã hái sẽ được phân loại, chuyển tới địa điểm tập trung, sản phẩm hạng A với chất lượng tốt nhất sẽ được chuyển ngay cho các doanh nghiệp nước ngoài, những sản phẩm được hun thuốc, qua khâu xét nghiệm thuốc trừ sâu tồn dư, sẽ được xuất khẩu sang Nhật Bản.

Năm 2011, Hội Nông nghiệp Yujing thành lập “Quán kem xoài Cậu bé Nhiệt tình” do hội tự quản lý. Vào hè, lượng du khách tới quán hầu như không hề dứt, những ngày nghỉ hay ngày lễ, muốn tìm được một chỗ ngồi trong quán lại càng khó. Chủ nhiệm Phòng Cung cấp và Mua bán Hội Nông nghiệp Yujing, bà Hứa Tú Ngọc cho biết, sức thu hút của xoài Yujing là “vệ sinh, an toàn, thiên nhiên”, những sản phẩm chế biến từ quả xoài do “Cậu bé Nhiệt tình” cung cấp đều là xoài Aiwen, và cũng nói rõ cho người tiêu dùng được biết, chỉ mùa hè mới có xoài tươi, sau mùa xoài thì chỉ có xoài ướp lạnh được dự trữ từ trước để cung cấp cho du khách.

Đối với nhà văn du lịch người Nhật Katakura Mari, vào mùa hè, được ăn xoài vừa ngon lại rẻ là điều may mắn nhất khi ở Đài Loan. Còn ở Nhật Bản, dù cũng mua được xoài có nguồn gốc từ Okinawa hay Miyazaki, nhưng giá một quả xoài ít nhất cũng phải từ 3.000 yên Nhật (khoảng 900 Đài tệ), có khi giá bán lên tới 10.000 yên một quả, khiến người mua cũng phải do dự.

Xoài Aiwen của Yujing vừa thơm lại vừa có vị chua chua ngọt ngọt, “Vị xoài thơm ngon làm sao!” Katakura Mari chia sẻ cảm giác hạnh phúc khi được nếm vị xoài thơm ngọt ở Yujing trong quyển sách mới mang tên “Ultimate Impressions of Taiwan.” Cũng trong quyển sách này, Katakura Mari  cho biết, vợ chồng người bạn của cô là những người “mê Đài”, chỉ vì muốn thỏa mãn sự thèm khát được ăn xoài tại vườn, bất chấp hành trình du lịch chỉ có 3 ngày 2 đêm, vừa tới Đài Loan, sau khi cất xong hành lý là họ lập tức lái xe đi Yujing để được ăn xoài Aiwen. Tới nay, vẫn còn rất nhiều người Nhật mong muốn được như Katakura Mari đích thân tới vườn xoài để được nếm thử. Vào mùa xoài, còn có cả những đoàn khách du lịch tới đây để “du lịch thu mua xoài”.

Từng giọt mồ hôi nước mắt, từng trang lịch sử Đài Loan

Ngoài xoài ra, những vết hằn của Yujing được in sâu bởi lịch sử, cũng đang chờ đợi khách du lịch đến tìm hiểu.

Tới Yujing, còn có vài điểm du lịch đáng kể phải đến thăm. Như : đứng tại điểm khởi đầu Yujing tỉnh lộ 20 thuộc công lộ Nanheng, bạn có thể tưởng tượng lại khung cảnh náo nhiệt và những gian khó trong quá trình thi công khi khai thông con đường này vào năm 1972 ; tới đây du lịch cũng giúp con người có thể tư duy thêm để tìm sự thăng bằng giữa cuộc sống tiện lợi trước mắt và môi trường tự nhiên.

Ngược dòng thời gian về trước, Yujing từng là thị trấn trọng điểm trong việc sản xuất đường mía ở khu vực phía Nam Đài Loan trong thời kỳ sau Thế chiến thứ II, không những xây dựng xưởng sản xuất đường, bốn mùa đều vang mùi mía thơm lừng, khu vực này còn có tuyến đường sắt Yushan (Ngọc Thiện) phục vụ cho việc vận chuyển mía từ thị trấn Shanhua (Thiện Hóa) tới Yujing, tuyến đường này hoạt động liên tục trong hơn 20 năm, tới năm 1975 mới chính thức chấm dứt. Ngày nay, xưởng sản xuất đường Yujing đã không còn hoạt động, nhưng vẫn giữ lại những thiết bị được trang bị của ngày xưa, nay đã trở thành đồ cổ.

Bia kỷ niệm Liệt sĩ chống Nhật Û Chheng-hong nằm trên núi Hutou (Hổ Đầu Sơn), và Công viên Kỷ niệm Tapani nằm trên đường vào thị trấn Yujing, là những địa điểm để mọi người tưởng niệm thời kỳ lịch sử chống Nhật oanh liệt từng xảy ra ở thị trấn này.

Yujing vốn là bản làng mang tên Bản Tapani của dân tộc dân tộc bản địa Tsou (Trâu), Tapani cũng là tên gọi nguyên thủy của vùng đất này, sau đó người Siraya và người Hán mới lần lượt di cư tới đây. Năm 1920, người Nhật dùng từ Tamai với phát âm gần với Tapani trong tiếng Nhật, đặt tên gọi mới “Yujing” mang đậm phong cách Nhật Bản cho vùng đất này.

Đứng từ núi Hutou nhìn xuống, sẽ thấy con sông Zengwen (Tăng Văn) chảy dọc khe núi. Năm 1915, thời kỳ đầu khi Nhật Bản cai trị Đài Loan, cuộc chiến vũ trang chống Nhật khốc liệt nhất trong lịch sử mang tên “Sự kiện Tapani” đã xảy ra tại đây, thương vong thảm liệt, theo lời kể của những người cao tuổi tại địa phương, cuộc chiến ấy đã nhuộm đỏ dòng nước sông Zengwen.

Lúc đó, những người dẫn đầu trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa của Đài Loan đều hội tụ tại Đài Nam, một nhóm sĩ tử do Û Chheng-hong dẫn đầu bất mãn với sự thống trị của đế quốc Nhật, thường họp mặt bí mật tại miếu Wangye (Vương Gia) của “Am Xilai” (Tây Lai), để lên kế hoạch chuẩn bị cho cuộc kháng chiến chống Nhật, địa điểm này hiện nằm tại thành phố Đài Nam. Tháng 8 năm 1915, tổ chức chống Nhật và quân Nhật Bản giao hỏa trên núi Hutou tại bản Tapani, thương vong thảm khốc. Sau vài ngày lẩn trốn, Û Chheng-hong đã bị quân Nhật bắt và xử tử. Vì thế, cuộc khởi nghĩa này còn được gọi là “Sự kiện Û Chheng-hong” hay “Sự kiện am Xilai”. Những người thành niên tử trận trong cuộc chiến này, cùng với số phụ nữ và trẻ con lâm bệnh và chết sau đó, là một con số không thể tính, nhưng số lượng người thương vong thường ghi nhận ít nhất khoảng hơn ngàn người, hiện trạng thảm khốc lúc ấy không khác gì như hành động “diệt thôn”.

Năm nay (2015) là thời điểm kỷ niệm 100 năm sự kiện Tapani, cũng là thời điểm đáng để người đời sau quay lại vùng đất này tưởng niệm lịch sử. Ngoài ra, ngôi nhà cổ được xây tới nay đã hơn 200 năm của nhà họ Giang ở thị trấn Yujing, toà kiến trúc kiểu Mân Nam duy nhất được bảo tồn toàn vẹn từ sau sự kiện Tapani, cũng là thắng cảnh đáng được xếp vào hành trình du lịch theo chiều sâu khi tới Yujing.

Ông Hoàng Trừng Thanh, người phụ trách Hội Nông nghiệp Yujing nói: “Người trồng xoài Aiwen ngày nay, đa số đều là hậu duệ của những người sống sót trong sự kiện Tapani ngày xưa.”

Du lịch theo cốt truyện, sức hút của hương xoài

Khoảng nửa thế kỷ nay, nhờ sản nghiệp trồng xoài, thị trấn miền núi Yujing đã làm sáng bảng hiệu “quê hương của xoài”. Ông Hoàng Trừng Thanh cho biết, vườn xoài đã trở thành “Cừu đầu đàn” cho sản nghiệp du lịch của Yujing, nên kết hợp với sự kiện lịch sử Tapani để “câu chuyện” của vườn xoài Yujing được đi sâu hơn, mang nội dung thâm thúy hơn, và cũng phát huy tốt hơn nữa hiệu quả “du lịch theo cốt truyện”.

Thị trấn nhỏ ở Đài Loan được bao bọc bởi nét đặc sắc mang tính đa nguyên, kết hợp những nét đặc sắc ấy, càng tạo thêm sức cuốn hút nữa. Xoài Aiwen cho quả vào tháng 7 tới tháng 8 hằng năm, nếu có thể sắp xếp một chuyến du lịch đi sâu tới Yujing, khiến vị giác và tâm trí của khách du lịch sẽ đồng thời đạt tới cảm giác sâu sắc nhất khi được thưởng thức màu sắc, mùi thơm và hương vị của xoài Aiwen kết hợp với cảm giác tham dự trực tiếp sự kiện lịch sử.