วงดุริยางค์ฟีลฮาร์โมนิกไทเป หรือ ไทเป ฟีลฮาร์โมนิก ออร์เคสตรา (The Taipei Philharmonic Orchestra) มีชื่อย่อว่า TPO ก่อตั้งโดย คุณเฮนรี่ ไซมอน มาซอร์ (Henry Simon Mazor) เมื่อปีค.ศ.1985
TPO เป็นวงออร์เคสตราก่อตั้งโดยเอกชนเพื่อบรรเลงเพลงคลาสสิกที่มีความท้าทายสูง เป็นสัญลักษณ์แห่ง
วัฒนธรรมของกรุงไทเป มีความกระตือรือร้นในการร่วมมือกับวงการศิลปวัฒนธรรมต่างๆ ผลักดันให้
นักประพันธ์ของไต้หวันก้าวเข้าสู่เวทีโลก และยังใส่ใจมีส่วนร่วมกิจกรรมทางสังคม ตำนาน °ßเสียงแห่งมาซอร์°® ฟูมฟักบนดินแดนไต้หวันมายาวนานกว่า 30 ปี
คุณอู่มู่ (٪َ**) นักวิจารณ์ดนตรีผู้ล่วงลับไปแล้วเคยกล่าวไว้ว่า °ßภายใต้การนำของคุณมาซอร์ TPO มีความเป็นเอกลักษณ์ของตนเอง เสียงดนตรีนุ่มนวล เร้าใจ และแฝงด้วยพลังเต็มเปี่ยม มีชื่อเสียงในวง
การออร์เคสตราจนได้รับฉายาว่า °ßเสียงแห่งมาซอร์°®
คุณเฮนรี่ มาซอร์ เกิดในอเมริกาเมื่อปีค.ศ.1918 มีผลงานโดดเด่นในการก่อตั้งวงออร์เคสตรา เขาได้ก่อตั้งวง The Florida Symphony Orchestra และ The Wheeling Symphony Orchestra ในปีค.ศ.1981 ได้เดินทางมาไต้หวันในฐานะวาทยกรหรือคอนดักเตอร์รับเชิญ เขามีความชื่นชมอย่างมากต่อนักดนตรีชาวไต้หวัน ในยุคนั้น กระแสความนิยมดนตรีคลาสสิกในไต้หวันยังไม่เฟื่องฟูนัก คุณมาซอร์ซึ่งขณะนั้นดำรงตำแหน่งผู้ช่วยคอนดักเตอร์ของวง Chicago Symphony Orchestra ได้ตอบรับคำเชิญตั้งวงออร์เคสตราในไต้หวัน เขาทุ่มเทโดยถ่ายทอดความรู้ทุกอย่างอย่างหมดเปลือก เฉกเช่นเดียวกับหมอสอนศาสนาที่ถ่ายทอดหลักการและเคล็ดลับสำคัญให้จนหมดสิ้น เขาอาศัยอยู่ในไต้หวันจนถึงแก่กรรมเมื่อปีค.ศ.2002 ไม่เคยจากไต้หวันไปเลย เป็นผู้สร้างแบบฉบับใหม่และสภาพแวดล้อมใหม่ให้แก่วงการดนตรีในไต้หวัน
ออร์เคสตราเอกชน100% กระหึ่มเวทีโลก
ในยุคแรกของการก่อตั้ง เริ่มต้นจากวงดนตรีเครื่องสาย ต่อมาได้เพิ่มเครื่องลม และเพื่อให้ครอบคลุมการบรรเลงเพลงมากขึ้น ในเดือนสิงหาคม ค.ศ.1991 เปลี่ยนชื่อเป็น The Taipei Sinfonietta & Philharmonic Orchestra ปัจจุบันรู้จักกันในชื่อ The Taipei Philharmonic Orchestra หรือเรียกย่อว่า TPO สมาชิกวงมีความหลากหลายมาก ประกอบด้วย ศาสตราจารย์สาขาดนตรีในมหาวิทยาลัย นักดนตรีจากวงดนตรีชื่อดัง การแสดงทุกครั้งจะรวบรวมสมาชิกตามความจำเป็น คุณหลินเทียนจี๋ (*L$ر&N) วาทยกรที่ได้รับการถ่ายทอดวิชาจากมาซอร์ กล่าวว่า °ßพวกเราเป็นองค์กรที่อาศัยพลังจากเอกชน 100% ไม่มีนักดนตรีทำงานประจำในวง แต่เป็นการร่วมมือโดยนักดนตรีที่อาศัยอยู่ในกรุงไทเปและปริมณฑล เป็นการรวมพลังและแสดงศักยภาพของประชาชนอย่างแท้จริง°®
ในยุคนั้น สถานที่จัดแสดงในไต้หวันมีไม่มาก การจองคิวหอดนตรีเพื่อการจัดแสดงเป็นเรื่องที่น่าปวดหัวอย่างยิ่ง หากไม่ได้แสดง ไม่ได้ขายบัตร วงดนตรีก็หมดหนทางที่จะอยู่รอดได้
คุณยวี๋ปิงชิง (+\&B٢M) ผู้อำนวยการบริหารของวงเล่าว่า ในยุคนั้นมีความอัตคัดมาก °ßพวกเรามักจะหาสถานที่จัดแสดงไม่ได้ ในยุคนั้นดนตรีคลาสสิกไม่เป็นที่นิยม การขายบัตรเพื่อจัดการแสดงมักจะประสบปัญหา ต่อมาคุณหลี่เจ๋อหยาง ('چ-چ،v) บรรณาธิการของนิตยสาร The Musical Digest แนะนำว่า วิธีการที่ดีที่สุดที่จะทำให้วงดนตรีเอกชนในไต้หวันยืนอยู่ได้ ก็คือจะต้องออกไปสร้างชื่อเสียงในต่างประเทศเสียก่อน ดังนั้น TPO จึงตัดสินใจไปจัดแสดงในต่างประเทศ แม้จะประสบกับความยากลำบาก เนื่องจากไต้หวันถูกปิดล้อมทางการทูตก็ตาม
ในปีค.ศ.1990 TPO ได้ไปแสดงในต่างประเทศเป็นครั้งแรก ด้วยการเข้าร่วมเทศกาลดนตรีวิกตอเรีย ประเทศแคนาดา และได้ไปตระเวนแสดงที่แวนคูเวอร์ แคนาดา และชิคาโกในสหรัฐฯ การไปแสดงในแต่ละแห่งจะได้รับคำชมเชยเป็นอย่างมาก สื่อมวลชนท้องถิ่นยกย่องว่าเป็นเสมือน °ßเพชรน้ำหนึ่งบนเกาะ°® สร้างชื่อเสียงให้ทั่วโลกได้รู้จัก TPO และกระตุ้นให้ผู้ชมมีความสนใจต่อไต้หวัน ต้องการรู้จักไต้หวันให้ลึกซึ้งมากขึ้น
จากนั้นเป็นต้นมา TPO ได้ตระเวนแสดงตามเมืองต่างๆ ในยุโรป อเมริกา รัสเซีย และจีนแผ่นดินใหญ่ ฯลฯ ในปีค.ศ.1993 ได้ไปแสดงในงานมูสิคแฟรไรน์ (Musikverein) เวียนนา ซึ่งเป็นครั้งแรกของวงดนตรีไต้หวันที่มีโอกาสไปแสดงในสถานที่แห่งนี้ ผู้แสดงประกอบด้วยนักไวโอลิน 4 คนคือ ซูเสี่ยนต๋า
(ؤ،إك٩F) โอวหยางฮุ่ย (<غ٦'<z) หลินฮุยจวิน (*L٧u٦v) หลี่จวิ้นอิ่ง ('چ+T؟o) ซึ่งได้รับการฝึกฝนจากอาจารย์มาซอร์ พวกเขาไต่เต้าจากนักเรียนกลายเป็นนักดนตรีเอกและกลายเป็นศาสตราจารย์ด้านดนตรี ปัจจุบันเป็นผู้มีชื่อเสียงในวงการดนตรีของไต้หวัน
นักวิจารณ์ยกย่อง °V การทูตเชิงวัฒนธรรม
คุณสตีเฟ่น บรูคส์ (Stephen Brookes) เขียนบทวิจารณ์ในหนังสือพิมพ์ Washington Post เมื่อวันที่ 17 กรกฎาคม ค.ศ.2006 ว่า °ßการแสดงของ TPO อยู่ในระดับแนวหน้า มีผู้ชื่นชอบล้นหลาม การกำกับของคอนดักเตอร์และการถ่ายทอดอารมณ์สุนทรีย์แห่งดนตรีมีความเร้าใจสูง มีชีวิตชีวา สร้างความประทับใจในทุกระดับ°®
คุณริชาร์ด ไดเออร์ (Richard Dyer) เขียนไว้ในหนังสือพิมพ์ The Boston Globe เมื่อวันที่ 10 ตุลาคม ค.ศ.1995 ว่า °ßการแสดงครั้งแรกของ TPO ในหอดนตรีบอสตัน สร้างความตื่นตาตื่นใจให้แก่ผู้ชมเป็นอย่างยิ่ง°®
หลังจากที่ TPO ไปแสดงในต่างประเทศจนได้รับคำยกย่องดังกึกก้องจากนักวิจารณ์ดนตรีชั้นนำของโลก ก็ได้ส่องแสงเจิดจรัสบนเวทีโลก
คุณไล่เหวินฝู (؟ـ$م:ض) หัวหน้าวงบอกว่า การขอรับเงินบริจาคสำหรับวงดนตรีเอกชนเป็นเรื่องยาก การเดินทางไปต่างประเทศแต่ละครั้งมีงบประมาณน้อยมาก แต่การแสดงได้รับการยกย่องชื่นชมเป็นอย่างมาก เป็นการประโลมใจและสร้างขวัญกำลังใจให้แก่ TPO ได้เป็นอย่างดี ซึ่งในขณะนั้นชาวไต้หวันเองยังไม่ค่อยให้ความสนใจ
คนในวงการดนตรีคลาสสิกให้ความสนใจต่อคำวิจารณ์ แต่การตัดสินแบบนี้ไม่เหมือนการให้คะแนนจัดอันดับในการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก จะต้องสะสมจากการแสดงครั้งแล้วครั้งเล่า คุณไล่เหวินฝูบอกว่า °ßการตัดสินด้านดนตรีวัฒนธรรมไม่มีมาตรฐานตายตัว การได้รับคำยกย่องหลายครั้งในเวทีนานาชาติ จะเป็นการแยกตนเองให้แตกต่างกับผู้อื่นอย่างชัดเจน°®
หลังการแสดงในต่างประเทศทุกครั้ง สมาชิกมีความตื่นเต้นจดจ่อเฝ้ารอว่า หนังสือพิมพ์ในวันรุ่งขึ้นจะมีคำวิจารณ์อย่างไร หากได้รับการยกย่องก็จะรู้สึกดีใจเพียงชั่วครู่เท่านั้น จากนั้นก็ต้องรีบเก็บข้าวของเตรียมตัวไปจัดแสดงในประเทศอื่น ในบางครั้งนักแสดงและคนทำงานมีจำนวนเกินกว่าร้อยคนจะต้องเบียดเสียดอยู่ในรถบัสพื้นที่จำกัด อุ้มเครื่องดนตรีเอาไว้ อดทนต่อความเหนื่อยล้าและการปรับตัวจากเวลาที่ต่างกัน สภาพเช่นนี้เกิดขึ้นเป็นประจำและในบางครั้งยังต้องหาโน้ตเพลงหรือซ้อมเพลงกะทันหันเพื่อตอบสนองต่อความต้องการของคนในท้องถิ่นต่างๆ ทุกอย่างทำไปก็เพื่อให้การแสดงมีความสมบูรณ์ที่สุด
ในปีค.ศ.2001 เกิดเหตุวินาศกรรม 11 กันยายน ในสหรัฐฯ หลังจากนั้นเพียง 2-3 วัน TPO ก็มีกำหนดการแสดงในวันที่ 14 กันยายน ที่หอดนตรีเฮลซิงกิ ประเทศฟินแลนด์ เพื่อแสดงความเสียใจและไว้อาลัยต่อเหตุการณ์ดังกล่าว พวกเขารีบหาโน้ตเพลง The Last Spring ที่มีชื่อเสียง ประพันธ์โดย เอ็ดเวิร์ด กรีก (Edvard Grieg) ชาวนอร์เวย์ ฝึกซ้อมเพิ่มลงไปในโปรแกรมการแสดงของวันรุ่งขึ้น สื่อมวลชนท้องถิ่นต่างรายงานข่าวการแสดงดังกล่าวเป็นข่าวใหญ่ คุณอู๋หมิงเยี่ยน ('d)ڑ+[) ผู้แทนไต้หวันประจำฟินแลนด์ในขณะนั้น ได้ให้ความช่วยเหลืออย่างเต็มที่ หลังจบการแสดงสถานทูตสหรัฐฯ ได้ส่งหนังสือแสดงความขอบคุณไปยังสำนักงานตัวแทนไต้หวันในฟินแลนด์ด้วย การแสดงในครั้งนั้น ทำให้ TPO มีโอกาสได้ไปแสดงในแถบสแกนดิเนเวียอีกครั้งในปีค.ศ.2007 ผู้อำนวยการยวี๋ปิงชิง บอกว่าการได้ไปแสดงในเมืองและประเทศต่างๆ ทำให้รู้ว่าการทูตของไต้หวันมีอุปสรรคมากมาย ดังนั้น การที่ TPO ก้าวออกไปโดยพลังของภาคเอกชน ได้มีโอกาสไปแสดงในหอดนตรีประเทศต่างๆ เท่ากับเป็นการช่วยส่งเสริมการทูตของไต้หวันโดยมีวัฒนธรรมเป็นตัวเชื่อม
แม้มีผู้กล่าวว่าบทเพลงสมัยใหม่และบทเพลงของไต้หวันไม่ได้รับความนิยม แต่ TPO ไม่เคยละเลยสิ่งนี้ ยังพยายามสนับสนุนผลงานของนักประพันธ์ไต้หวัน ทั้งการแสดงในประเทศและนำไปแสดงในต่างประเทศ
°ßPiano Concerto°® ของเซียวไท่หรัน (؟=.چ٥M) °ßThree Movements for Strings°® และ °ßCapriccio of Kuandu°® ของหม่าสุ่ยหลง (٠($ٹ❊s) °ßFormosa Seasons°® และ °ßVision Valley°® ของจินซีเหวิน (*ڤ'ئ$م) บทเพลงคลาสสิกที่เป็นเอกลักษณ์ของไต้หวันเหล่านี้ TPO ได้นำไปแสดงในต่างประเทศแล้วทั้งสิ้น
นอกจากนี้ TPO ยังพยายามแสดงแบบผสมผสานข้ามวงการ โดยในปีค.ศ.2007 ได้จัดแสดงคอนเสิร์ตจากบทเพลงละครโทรทัศน์ญี่ปุ่นเรื่อง °ßNodame Cantabile°® บัตรผ่านประตูขายหมดทุกรอบจนผู้ชมเรียกร้องให้เพิ่มรอบแสดง ต่อมาในปีค.ศ.2008 ก็จัดคอนเสิร์ต °ßVideo Games Live (VGL)°® เพื่อให้ผู้ฟังได้สัมผัสดนตรีที่แปลกใหม่ และในปีค.ศ.2008 ได้เข้าร่วมโครงการ °ßYouTube Symphony Orchestra°® โดย TPO ได้รับเลือกจาก Google ให้เป็นวงดนตรีจากไต้หวัน นับเป็นครั้งแรกของการร่วมแสดงดนตรีออนไลน์สุดยอดระดับโลกของไต้หวัน
ในปีค.ศ.2015 การแสดงดนตรีการกุศล °ßBravo! Taiwan°® จัดโดยหอแสดงดนตรีแห่งชาติของไต้หวัน TPO ได้ผสานการแสดงกับละครหุ่นกระบอก คุณจงเย่ากวง (ءىؤ#٪ڑ) นักประพันธ์ทำนองเพลงชื่อดัง จับมือกับคณะละครหุ่นกระบอกหัวโจวหยวน (٥ظ،w٦ى٤x$$<@٩خ) จัดทำละคร °ßHua-Zhou Yuan°¶s Monkey King°® ขึ้นใหม่ ในการแสดงละครหุ่นกระบอกครั้งนั้น ผู้เชิดหุ่นจะต้องมองภาพด้านข้างเพื่อให้ประสานกับคอนดักเตอร์ของ TPO ที่บรรเลงในหอดนตรี ผู้ชมนับหมื่นได้ชื่นชมการเชิดหุ่นและฟังเสียงบรรเลงดนตรีที่ผสมผสานระหว่างฆ้อง กลอง เครื่องลมและเครื่องสายต่างๆ ซึ่งเป็นการผสมผสานระหว่างศิลปะต่างแขนง
การแสดงในครั้งนั้นประสบความสำเร็จอย่างงดงาม ซึ่งในเดือนเมษายนค.ศ.2017 (ปีหน้า) TPO ก็จะไปจัดแสดงที่ญี่ปุ่น คุณยวี๋ปิงชิงกล่าวว่า °ßการแสดงของ TPO ทุกครั้งจะสัมพันธ์กับผืนแผ่นดินไต้หวันมาโดยตลอด เนื่องจากเป็นองค์กรเอกชนจึงมีข้อจำกัดไม่มากนักและสามารถปรับตัวให้เข้ากับยุคสมัยได้เป็นอย่างดี พวกเราก็เหมือนกับหุ่นอภินิหารที่แปลงกายได้ ทำให้ดนตรีคลาสสิกเกิดมิติใหม่ๆ อยู่เสมอ°®
TPO ใส่ใจต่อการพัฒนาดนตรีท้องถิ่น เชื่อมสัมพันธ์กับนานาประเทศ เพื่อให้ดนตรีจากไต้หวันเป็นที่ยอมรับของนานาชาติ คุณไล่เหวินฝู หัวหน้าวงกล่าวว่า ในช่วงที่ผ่านมา TPO ให้ความสำคัญต่อการเอื้ออาทรในสังคมด้วย
วันที่ 30 เมษายน ค.ศ.2016 ได้จัดคอนเสิร์ตการกุศลที่ห้องเอนกประสงค์ของศาลาว่าการนครนิวไทเป เป็นการแสดงความใส่ใจต่อสังคม ภายใต้แนวความคิด °ßหว่านเมล็ดพันธุ์รักดนตรี Sistema Taiwan°® โครงการดังกล่าวเริ่มขึ้นตั้งแต่ปีค.ศ.2012 ได้ให้ความรู้ด้านดนตรีแก่เด็กก่อนวัยเรียนและเยาวชนทั่วไต้หวันเกินกว่า 700 คน นักดนตรีของ TPO ทุ่มเทเป็นส่วนหนึ่งของกิจกรรมดังกล่าวเพื่อให้ความรู้ ช่วยเหลือเด็กให้ได้สัมผัสสุนทรียภาพทางดนตรีและค้นพบคุณค่าของตนเอง
คุณไล่เหวินฝูกล่าวว่า ที่ผ่านมา การกุศลมักจะเน้นการช่วยเหลือผู้ยากไร้ด้อยโอกาส แต่ TPO คาดหวังว่าจะช่วยยกระดับการศึกษาเรียนรู้ชีวิตผ่านดนตรี เป็นการเติมเต็มด้านจิตใจให้แก่เด็กๆ สร้างทัศนคติและพลังทางบวก และเพื่อให้นักดนตรีทั้งหลายมีโอกาสทำเพื่อสังคมด้วย
ในเรื่องความเอื้ออาทรต่อสังคมนั้น TPO ได้ทำมานานแล้ว โดยในปีค.ศ.2009 เกิดภัยธรรมชาติเนื่องจากไต้ฝุ่นมรกตพัดกระหน่ำไต้หวันเมื่อวันที่ 8 สิงหาคม TPO ดำเนิน °ßโครงการเยียวยาจิตใจ°® ใช้เวลา 30 สัปดาห์ รวบรวมเงินทุนอุปถัมภ์นักเรียนจำนวน 448 คนที่ประสบเคราะห์ร้ายจากภัยพิบัติรุนแรงที่ตำบลเถาหยวนเซียง (.ه٧=٦m) นครเกาสง การให้ความรักและความอาทรต่อเนื่อง ก็เพื่อช่วยเหลือเด็กๆ ที่อ่อนแออีกมากมาย เปิดทางแห่งความหวังชีวิตให้แก่พวกเขาอีกช่องทางหนึ่ง
เมืองใหญ่ๆ ที่มีชื่อเสียงมากมายในโลกล้วนมีวงดนตรีชื่อดังประจำเมือง TPO ที่ฝ่าฟันผ่านความยากลำบากมากว่า 30 ปี
ได้กลายเป็นสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่งดงามที่สุดของกรุงไทเป เสียงปรบมือจากผู้ชมได้กลายเป็นแรงขับเคลื่อนอันยิ่งใหญ่ของการแสดง หวังว่าในอนาคต TPO จะยังคงบรรเลงต่อไป เพื่อให้ผู้ที่รักดนตรีอีกมากมายได้ฟังการขับกล่อมจาก TPO แบ่งปันความสุขให้แก่กันและกัน